Gelijkstelling jaarlijkse vakantie- Telewerk in essentiële sectoren- Quarantiane verduidelijking- Optrekking geboorteverlof- Beslag en overdracht

Gelijkstelling jaarlijkse vakantie

Op 31 december 2020 verscheen eindelijk het K.B. waarin voorzien wordt in de gelijkstelling van de dagen tijdelijke werkloosheid omwille van overmacht corona van 1 september 2020 tot en met 31 december 2020 voor de berekening van het vakantiegeld en de vakantieduur. 

Koninklijk besluit van 22 december 2020 houdende gelijkstelling van de dagen van arbeidsonderbreking ingevolge tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ten gevolge van de pandemie, veroorzaakt door het coronavirus, in het stelsel der jaarlijkse vakantie van de werknemers, voor de periode van 1 september 2020 tot en met 31 december 2020, B.S. 31 december 2020

Verplichting tot telewerk in essentiële sectoren

Zowel in de essentiële als in de niet- essentiële sectoren is er een verplichting tot telewerk, en dit voor alle functies die zich daartoe lenen. Er kan enkel worden afgeweken van de verplichting tot telewerk omwille van de aard van de functie (bv. vrachtwagenchauffeur, bouwvakker,…)  of in het kader van de continuïteit van de bedrijfsvoering, de activiteiten of de dienstverlening.

Deze verplichting heeft voorrang op alle andere preventieve maatregelen, omdat hiermee elk risico op besmetting zowel op het werk, als tijdens de woon- werkverplaatsing voorkomen wordt.

In de hiërarchie van preventiemaatregelen komt de social distancing na het telewerk. In de niet-essentiële sectoren moeten de nodige maatregelen genomen worden om de naleving van deze social distancing maximaal te garanderen. In de essentiële sectoren dienen de regels van de social distancing in de mate van het mogelijke te worden toegepast). Daarnaast dienen de passende preventiemaatregelen genomen te worden, zoals bepaald in de ‘Generieke Gids’, aangevuld met richtlijnen op sectoraal en/of ondernemingsniveau die minstens een gelijkwaardig niveau van bescherming bieden. Collectieve maatregelen hebben steeds voorrang hebben op individuele maatregelen.

Deze maatregelen moeten worden genomen in overleg met de diensten voor preventie en bescherming op het werk en worden uitgewerkt en genomen met inachtneming van de regels van het sociaal overleg op ondernemingsvlak.

Na een periode van eerder preventief optreden van de inspectiediensten wordt thans over gegaan naar een meer repressief beleid. De SIOD stelt alvast een nuttige checklist ter beschikking.

Quarantaineverplichting

Het overlegcomité besliste op 30 december 2020 tot een verplichte quarantaine na verblijf van meer dan 48 uur in een rode zone (nieuwsbrief Paycover 31 december 2020).

Passenger Locator Form

Vanaf 4 januari 2021 werd het Passenger Locator Form aangepast. Bij professionele verplaatsingen (wat dient te worden aangevinkt) dient een BTA- nummer te worden ingevuld. De werkgever dient hiertoe een werkgeversattest aan te maken  via https://bta.belgium.be/nl, waarna het BTA- nummer wordt aangemaakt. Zonder dit nummer wordt de verplaatsing niet aanzien als een professionele verplaatsing en zou de werknemer toch in quarantaine moeten.

Verduideling rond de kritische functies in essentiële sectoren

Op de website van de FOD WASO kan volgende informatieworden teruggevonden over de uitzondering op de verplichte quarantaineregels voor de kritische functies in essentiële sectoren. De nota is erop gericht om een procedure voor te stellen om deze kritieke functies in bedrijven te bepalen.

De essentiële sectoren worden bepaald door het MB van 1 november 2020.

Het onderstaande schema kan gebruikt worden om te bepalen of een functie al dan niet onder een uitzondering kan vallen. Het is bedoeld als leidraad en bepaalt niet welke functies kritisch zijn.

De kritische functiesworden bepaald op bedrijfs- of sectorniveau.

Ongeacht de voorwaarden voor uitzonderingen, is het zo dat deze enkel betrekking hebben op de professionele omgeving. Op andere plaatsen, zoals o.a. het sociale leven, moet de betrokkene de quarantaine respecteren.

Om in aanmerking te komen voor een quarantaine-uitzondering moet een persoon aan de volgende voorwaarden voldoen (cf. het advies van de ERMG):

• In algemene zin, geen symptomen hebben;

• Niet positief zijn getest op COVID;

• Het contact met het publiek tot het strikte minimum beperken;

• Maak waar mogelijk geen gebruik van het openbaar vervoer;

• Niet in staat zijn om te telewerken;

• Respecteer de afstandsregels, draag uw masker altijd op de juiste manier op de werkplek;

• Beperking van het contact met andere medewerkers; in de praktijk betekent dit zoveel mogelijk gescheiden in- en uitgangen, gescheiden kleedkamers en gescheiden pauze- en eetruimten;

• Geen hoogrisicocontact zijn van iemand besmet met COVID die onder hetzelfde dak woont.

Kritische functies in een essentieel bedrijf/sector worden door de werkgever bepaald na akkoord van de Ondernemingsraad (OR).

Voor bedrijven die geen OR hebben, geldt de "cascade":

• Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) geeft zijn goedkeuring.

• Bij afwezigheid van het CPBW vraagt de werkgever het akkoord van de vakbondsafvaardiging.

• Bij afwezigheid van een vakbondsafvaardiging is de werkgever verplicht zijn voorstel aan de werknemers zelf voor te leggen.

De termijnen voor het bijeenroepen van de hieronder genoemde organen worden opgeheven en teruggebracht tot 24 uur.

Zo wordt een lijst opgesteld van personen die kritieke functies vervullen en in aanmerking komen voor de uitzondering op de quarantaineverplichting. Deze lijst moet nominatief zijn. De kritische functies binnen een essentiële sector komen alleen in aanmerking voor een uitzondering, wanneer alle andere alternatieven om de continuïteit te waarborgen zijn uitgeput. Er dient te worden opgemerkt dat deze lijsten regelmatig zullen moeten worden bijgewerkt om ze aan te passen aan de realiteit op het terrein. De werkgever is verantwoordelijk en zal in geval van een controle door de arbeidsinspectie een lijst moeten verstrekken met volgende informatie over werknemers die in aanmerking komen voor de uitzondering:

• Naam en voornaam van de betrokkene, functie in het bedrijf, korte beschrijving van de functie;

• Datum waarop de lijst is opgesteld.

Als de uitzonderingsregels niet worden nageleefd kan de werkgever door de inspectiediensten worden gesanctioneerd.

De werkgever geeft de betrokken werknemer een certificaat van uitzondering op de quarantaine in geval van hoogrisicocontact.

In het geval van een besmettingscluster binnen een bedrijf of afdeling kunnen de voorwaarden voor een uitzondering worden aangepast.

werk.belgie.be

Optrekking van het geboorteverlof

Het geboorteverlof wordt verhoogd tot 15 dagen voor geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2021. Het geboorteverlof zal verder worden opgetrokken tot 20 dagen voor geboortes die plaatsvinden vanaf 1 januari 2023.

De werknemer heeft het recht om van het werk afwezig te zijn, ter gelegenheid van de geboorte van een kind waarvan de afstamming langs zijn zijde vaststaat, gedurende vijftien dagen, door hem te kiezen binnen vier maanden te rekenen vanaf de dag van de bevalling.

Indien de afstamming van het kind langs vaderszijde niet vaststaat dan komt dit recht toe aan de werknemer die op het ogenblik van geboorte :
   1° gehuwd is met diegene ten aanzien van wie de afstamming vaststaat;
   2° wettelijk samenwoont met diegene ten aanzien van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft, en niet is verbonden door een band van bloedverwantschap die leidt tot een huwelijksverbod waarvoor de Koning geen ontheffing kan verlenen;
   3° sedert een onafgebroken periode van drie jaar voorafgaand aan de geboorte op permanente en affectieve wijze samenwoont met diegene ten aanzien van wie de afstamming vaststaat en bij wie het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft, en niet is verbonden door een band van bloedverwantschap die leidt tot een huwelijksverbod waarvoor de Koning geen ontheffing kan verlenen. Het bewijs van samenwoning en hoofdverblijf wordt geleverd aan de hand van een uittreksel uit het bevolkingsregister.

Gedurende de eerste drie dagen afwezigheid geniet de werknemer het behoud van zijn loon. De volgende 12 dagen ontvangt de werknemer een uitkering ten laste van de mutualiteit.  

Noteer nog dat de werknemer die geboorteverlof opneemt, beschermt is tegen ontslag. De werkgever mag geen handelingen stellen die ertoe strekken eenzijdig een einde te maken aan de arbeidsovereenkomst van de werknemer die gebruik maakt van zijn recht op vaderschapsverlof, gedurende een periode die ingaat op het ogenblik van de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever en eindigt drie maanden na die kennisgeving, behalve om redenen die vreemd zijn aan de opname van het vaderschapsverlof. Indien de werkgever er niet in slaagt het bewijs te leveren dan is een forfaitaire vergoeding van drie maand loon verschuldigd.

Programmawet 20 december 2020, B.S. 30 december 2020; Art. 30n Arbeidsovereenkomstenwet

Tijdelijke verhoging grensbedragen loonbeslag en loonoverdracht

De drempels voor loonbeslag en loonoverdracht worden tijdelijk opgetrokken om meer financiële ruimte te geven aan bepaalde werknemers. Deze maatregel wordt nu opnieuw in het leven geroepen.

Hierdoor worden de grensbedragen voor de beroepsinkomsten opgetrokken vanaf 24 december 2020 tot en met 31 maart 2021. Het betreft volgende beroepsinkomsten:

• de bedragen uitgekeerd ter uitvoering van een arbeidsovereenkomst, een leerovereenkomst, een statuut, een abonnement;

• de bedragen uitgekeerd aan personen die tegen loon onder het gezag van een ander persoon arbeid verrichten buiten een arbeidsovereenkomst;

• het vakantiegeld betaald krachtens de wetgeving op de jaarlijkse vakantie.

Tot 31 maart 2021 gelden de volgende grensbedragen:

Het bedrag dat niet voor loonbeslag of loonoverdracht vatbaar is in geval van kinderen ten laste wordt op 84 € per kind ten laste gebracht.

Wet 20 december 2020 houdende diverse tijdelijke en structurele bepalingen inzake justitie in het kader van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19 (1), Belgisch Staatsblad 24 december 2020

Tijdelijke inperking beslag

Tot en met 31 januari 2021 genieten natuurlijke personen, niet ondernemers, van een tijdelijke inperking van bepaalde beslagen en loonoverdrachten tot en met 31 januari 2021.

Onder meer de volgende beslagen/loonoverdrachten kunnen tijdelijk niet gelegd worden tegen een natuurlijk persoon:

• uitvoerend beslag op onroerende goederen, andere dan diegene waar de schuldenaar zijn woonplaats heeft;

• uitvoerend beslag op onroerende goederen, andere dan diegene waar de schuldenaar zijn woonplaats heeft die al gelegd werden vóór 24 december 2020;

• bewarend en uitvoerend beslag onder derden dat de betaling van een geldsom tot voorwerp heeft;

• loonoverdracht zoals bepaald in de loonbeschermingswet.

De opschorting van beslagen geldt niet voor:

• alimentatievorderingen;

• de gevallen waarin de schuldenaar instemt met het beslag of de voortzetting van de gedwongen tenuitvoerlegging;

• invorderingen van veroordelingen in strafzaken;

• invorderingen van alle sommen verschuldigd uit hoofde van fiscale en sociale fraude;

• kennisgevingen van wettelijke hypotheken.

De opschorting zal enkel worden toegepast na uitdrukkelijk verzoek.

Wet 20 december 2020 houdende diverse tijdelijke en structurele bepalingen inzake justitie in het kader van de strijd tegen de verspreiding van het coronavirus COVID-19 (1), Belgisch Staatsblad 24 december 2020