Voordeel in natura- De terbeschikkingstelling van een woning
De fiscale waardering van het voordeel in natura van de ter beschikkingstelling van een woonst, wordt gewijzigd door de Circulaire 2018/C/57. We maken van de gelegenheid gebruik om een overzicht te geven van enkele bijzonderheden waarmee rekening gehouden dient te worden indien een woning ter beschikking gesteld wordt aan een medewerker of bedrijfsleider.
De vaststelling van het loon[1]
Het loon wordt in principe in speciën betaald. Betaling van een gedeelte van het loon in natura is dus in principe een uitzondering. Een gedeelte van het loon mag in natura worden uitbetaald, wanneer deze wijze van betaling gebruikelijk of wenselijk is wegens de aard van de betrokken bedrijfstak of het betrokken beroep.
Verplichte schriftelijke vaststelling
Het gedeelte van het loon dat aan de werknemer in natura wordt gegeven, dient schriftelijk te worden geschat en ter kennis van de werknemer gebracht bij zijn indienstneming.
Beperking van de betaling in natura
Het gedeelte van het loon dat betaalbaar is in natura is beperkt, het mag een vijfde van het totale bruto-loon niet overschrijden. Wanneer een huis of appartement ter beschikking wordt gesteld gelden de volgende grenzen:
Aandeel
20% In alle situaties
40% Bij de terbeschikkingstelling van een huis of appartement
50% Voor huispersoneel, de huisbewaarders, de leerlingen of de stagiairs, mits zij volledig gehuisvest en gevoed worden door de werkgever
Daarnaast bepaalt de wetgeving ook dat alleen volgende voordelen in natura gegeven mogen worden:
de huisvesting;
gas, elektriciteit, water, verwarming en brandstof;
het genot van een grond;
voedsel gebruikt op de plaats waar de arbeid wordt verricht;
gereedschap, dienst- of werkkleding en het onderhoud ervan, voor zover de werkgever krachtens een wets- of reglementsbepaling niet verplicht is die te verstrekken of te onderhouden;
het voor de arbeid nodige materieel of materieel dat ten laste van de werknemer is overeenkomstig zijn dienstbetrekking of het gebruik.
Het loon in natura mag geen sterke drank en geen voor de gezondheid van de werknemer en zijn gezin schadelijke producten omvatten.
Fiscale waardering van het voordeel
Normaal gezien wordt een voordeel ( dat anders dan in geld wordt gegeven) gewaardeerd aan de werkelijke waarde van het voordeel bij de verkrijger. In sommige gevallen wordt in een forfaitaire waardering voorzien. Dit is onder meer het geval voor het voordeel van de kosteloze terbeschikkingstelling van een woning.
Voor de waardering van een onroerend goed dat ter beschikking wordt gesteld werden voorheen 2 soorten formules toegepast naar gelang het voordeel ter beschikking wordt gesteld door een natuurlijke persoon dan wel door een rechtspersoon. Dit onderscheid werd ongrondwettelijk geacht. In afwachting van die reglementaire wijziging is er beslist om het voordeel als volgt te ramen:
Zowel in het geval dat een natuurlijk persoon, als een rechtspersoon een woning ter beschikking stelt aan een werknemer of een bedrijfsleider zal het belastbaar voordeel geraamd worden op 100/60 van het geïndexeerd kadastraal inkomen van die woning, in voorkomend geval verhoogd met 2/3 wanneer het een gemeubileerde woning is.
Noteer dat voor wat betreft de behandeling van bezwaarschriften en de rechtsprocedures die uit dit verschil in behandeling zijn voortgevloeid, akkoord kan gegaan worden met de berekening van een voordeel zoals hier vermeld, en dit ongeacht de persoon die het onroerend goed ter beschikking stelt.
Sociale waardering van het voordeel
Op het voordeel van de kosteloze beschikking over een woonruimte, dienen eveneens sociale bijdragen te worden betaald. De bijdragen worden berekend op de geschatte huurwaarde van het onroerend goed.
Verwarming, elektriciteit en andere lasten
Zowel fiscaal als parafiscaal wordt het voordeel van de terbeschikkingstelling van nutsvoorzieningen (bv. water, gas, onderhoud, …) in principe geraamd aan de werkelijke waarde van het voordeel. Dit wil zeggen dat op de werkelijke waarde belastingen en sociale bijdragen betaald dienen te worden.
Als uitzondering hierop is er een fiscale waardering voorzien voor de kosten van verwarming en elektriciteit[2].
Bij de waardering wordt een onderscheid gemaakt naar gelang het voordeel ter beschikking wordt gesteld aan een bedrijfsleider dan wel een werknemer.
Volgende bedragen zijn van toepassing vanaf 01/01/2018:
Voor het leidinggevend personeel en de bedrijfsleiders
Verwarming 1.990€
Elektriciteit 990€
Voor de andere begunstigden
Verwarming 900€
Elektriciteit 450€
Voordelen in natura en het einde van de arbeidsovereenkomst
Indien de arbeidsovereenkomst het recht verleent om in een gebouw dat aan de werkgever toebehoort, kosteloos te wonen, dan is er geen sprake van een huurovereenkomst. Er wordt immers geen huur betaald. Er wordt dienaangaande gesteld dat het recht op bewoning een accessorium is van de arbeidsovereenkomst. De arbeidsovereenkomst primeert op de verschaffing van de woonst. Als de arbeidsovereenkomst een einde neemt, eindigt ook het recht op bewoning. De werknemer dient dan het pand te verlaten.
Aandachtspunt- De arbeidsovereenkomst
Het gedeelte van het loon dat aan de werknemer in natura wordt gegeven, dient – zoals reeds vermeld- schriftelijk te worden geschat en ter kennis van de werknemer gebracht bij zijn indienstneming.
Wettelijk is weinig bepaald over de terbeschikkingstelling van een woning in het kader van een arbeidsovereenkomst. Wat te doen bij schade aan de woonst? Mag de werknemer het voordeel behouden bij schorsing van de arbeidsovereenkomst? Praktische regeling bij het einde van de overeenkomst…
Uiteraard kan u dienaangaande op onze expertise beroep doen.
[1] Artikel 6 Loonbeschermingswet
[2] Enkel de fiscale waardering is forfaitair, en enkel voor elektriciteit en verwarming.