Tijdelijke werkloosheid ‘energie’- Ten onrechte ingeroepen werkloosheid

Het conflict tussen Rusland en Oekraïne heeft een bijzonder zware inpakt op de economie en de energieprijzen.

Om deze reden werd vanaf 1 oktober 2022 tot en met 31 december 2022[1] voorzien in een bijzonder stelsel van economische werkloosheid. De normale formaliteiten van tijdelijke werkloosheid omwille van economische redenen zijn van toepassing, al zijn er een paar versoepelingen. Het systeem geldt zowel voor arbeiders als voor bedienden.

Onderscheid met de algemene regeling tijdelijke werkloosheid economische redenen

Vooraleer stil te staan bij de bijzonderheden van het stelstel is het misschien interessant om de belangrijkste verschillen met de ‘gewone’ regeling tijdelijke werkloosheid aan te halen.

-          Er is geen verplichte werkweek indien de maximumduur van de regeling wordt bereikt. Bij het bereiken van de termijn van vier weken of drie maanden kan onmiddellijk aansluitend een nieuwe regeling van volledige schorsing of gedeeltelijke arbeid worden ingevoerd.

-          Er geldt een verkorte termijn van kennisgeving aan de RVA (ten minste vijf dagen i.p.v. zeven kalenderdagen voor de werklieden en 14 kalenderdagen voor de bedienden) en de werknemers (ten minste drie dagen) in het kader .

Anderzijds zijn de voorwaarden waaraan de onderneming dient te voldoen zwaarder voor de werklieden, nl. men dient een ‘energie intensief bedrijf’ te zijn, ten aanzien van een louter ‘gewoon gebrek aan werk’. Voor de bedienden dient er niet te worden voldaan aan de voorwaarden voor ‘onderneming in moeilijkheden’, maar aan degene die gesteld worden voor een ‘energie intensief bedrijf’.

Voor welke ondernemingen?

Om gebruikt te kunnen maken van het bijzondere stelsel dient de onderneming te voldoen aan de definitie van ‘energie-intensief bedrijf’.  

Dat betekent dat:

-          de aankoop van energieproducten (met inbegrip van energieproducten andere dan aardgas en elektriciteit) voor het kalenderjaar 2021 ten minste 3% van de toegevoegde waarde van de onderneming dient uit te maken;

of

-          de definitieve energierekening voor het trimester voorafgaand aan het trimester waarin gebruik gemaakt wordt van de bijzondere regeling tijdelijke werkloosheid energie, is verdubbeld ten opzichte van de definitieve energierekening voor hetzelfde trimester van het voorafgaande jaar.

Schorsingsregelingen

Het systeem laat toe een regeling in te voeren van :

-          een volledige schorsing voor een periode van maximum vier weken;

-          een regeling van gedeeltelijke arbeid ‘grote schorsing[2]’ voor maximum drie maanden. Een regeling van tijdelijke werkloosheid ‘kleine schorsing[3]’ is niet voorzien.

Welke formaliteiten dient u te vervullen?

Bijzondere formaliteiten in het kader van de tijdelijke werkloosheid ‘energie’

Het formulier C106A- Energie dient voorafgaandelijk, minstens 5 dagen vóórdat de eerste mededeling van de voorziene economische werkloosheid word verzonden te worden overgemaakt aan de RVA van de plaats waar de maatschappelijke zetel van de onderneming is gevestigd.

Met het formulier C106A- Energie verklaart de werkgever te voldoen aan de voorwaarden van energie- intensief bedrijf. Er hoeven geen stukken te worden toegevoegd. Uiteraard zullen door de RVA (achteraf) controles worden uitgevoerd.

Indien dit formulier niet werd ingediend bij de RVA kan geen gebruik worden gemaakt van het bijzondere stelsel.

Gebruikelijke formaliteiten die eveneens van toepassing zijn

De werknemers moeten minstens drie dagen vooraf in kennis gesteld worden van de voorziene economische werkloosheid door middel van aanplakking of individuele kennisgeving aan de hand van een bericht met een aantal verplichte vermeldingen.

Op dezelfde dag, als de kennisgeving aan de werknemers, dienen aan de ondernemingsraad, of bij gebrek hieraan de vakbondsafvaardiging, de redenen worden meegedeeld die de tijdelijke werkloosheid rechtvaardigen.

Minstens drie dagen vooraf dient een elektronische mededeling te worden verzonden aan de RVA. Noteer dat er desgevallend een afzonderlijke mededeling dient te gebeuren voor de arbeiders en de bedienden. Voor de bedienden dient in dit geval de vermelding ‘schorsing bedienden’ te gebeuren.

Maandelijks dient de eerste effectieve werkloosheidsdag aan de RVA te worden meegedeeld. Deze mededeling dient te gebeuren ofwel de eerste dag van de effectieve schorsing, ofwel de volgende werkdag, ofwel, indien met zekerheid geweten is dat de werknemer werkloos gesteld zal worden, ten vroegste de vijfde werkdag voorafgaand aan de eerste effectieve werkloosheidsdag.

Op het einde van de maand dient voor elke werknemer een aangifte ASR scenario 5 te worden verricht.

Noteer nog dat tot 31 december 2022 er geen maandelijkse controlekaart C3.2A aan de werknemer dient te worden bezorgd. Bijgevolg dienen zij ook niet te worden ingeschreven in het validatieboek.

Uitkeringen tijdelijke werkloosheid

Iedere werknemer heeft sinds 1 juli 2022 onmiddellijk recht op uitkeringen tijdelijke werkloosheid (er dient niet langer een wachttijd te worden doorlopen). De werknemer dient wel aan de vergoedbaarheidsvoorwaarden te voldoen (o.a. zonder loon zijn, arbeidsgeschikt zijn, ..).

De werknemer ontvangt een uitkering van 70% van het gemiddeld begrensd loon (heden: € 3075,04 per maand) in het vierde kwartaal 2022.[4] Er wordt 26,75% aan bedrijfsvoorheffing ingehouden. De werkgever dient een supplement van minstens € 6,22 per dat te betalen.

Gezien het een vorm van tijdelijke werkloosheid om economische redenen betreft, is er een gelijkstelling in het kader van de opbouw van het recht op jaarlijkse vakantie.

Meer informatie?

Over tijdelijke werkloosheid ‘energie’: www.rva.be

Over tijdelijke werkloosheid omwille van economische redenen ‘overgangsregeling’: www.rva.be

Over tijdelijke werkloosheid omwille van economische redenen ‘wettelijk stelsel’- arbeiders: www.rva.be

Over tijdelijke werkloosheid ingevolge werkgebrek voor ondernemingen in moeilijkheden – bedienden- preliminaire voorwaarden: www.rva.be

Over tijdelijke werkloosheid ingevolge werkgebrek voor ondernemingen in moeilijkheden – bedienden- schorsingsregeling: www.rva.be

Ten onrechte ingeroepen tijdelijke werkloosheid

Indien bij controle blijkt dat er geen sprake is van tijdelijke werkloosheid (ongeacht de aard van de tijdelijke werkloosheid) of de werkgever voldoet niet aan één van de voorwaarden, dan geldt er een sanctie voor de werkgever.

De werkgever moet het normaal loon aan de werknemer betalen voor de ten onrechte ingeroepen dagen tijdelijke werkloosheid.

Indien blijkt dat de RVA, ten gevolge van de ten onrechte ingeroepen tijdelijke werkloosheid, uitkeringen heeft betaald aan de werknemer, dan kan de RVA deze terugvorderen van de werkgever. Het betreft de ten onrechte betaalde bruto werkloosheidsuitkeringen. De werkgever dient naderhand het nettobedrag van de aan de RVA terugbetaalde uitkeringen, te recupereren bij de werknemer. Dit kan aan de hand van inhoudingen op het verschuldigd nettoloon.

Deze regeling is van toepassing in de periode van 1 juli 2022 tot en met 31 december 2022.

Wet van 30 juli 2022 houdende diverse bepalingen inzake tijdelijke werkloosheid, B.S. 28 september 2022

[1] Het begrotingsakkoord vooziet in een verlenging tot 31 maart 2023.

[2] Dit is een regeling van gedeeltelijke arbeid waarbij er minder dan drie arbeidsdagen per week of minder dan één arbeidsweek per twee weken wordt gewerkt.

[3] Dit is een regeling van gedeeltelijke arbeid waarbij er minstens drie arbeidsdagen per week of minstens één arbeidsweek per twee weken wordt voorzien

[4] Normaal gezien bedraagt de uitkering 65% van het begrensd loon.